Powstanie Styczniowe na Augustowszczyźnie
Gdy dotarła do Augustowa wiadomość o rozpoczętym nocą 22 stycznia 1863 roku powstaniu, ochotnicy zaczęli zaciągać się do tworzących się partii powstańczych. Chętni zbierali się przy krzyżu na tzw. Prostej Drodze, gdzie żegnał ich przemówieniami gospodarz Augustowa Teofil Tomasz Chełmiński. Większość trafiła do oddziału pułkownika Konstantego Ramotowskiego „Wawra”. Z powiatu augustowskiego w jego partii według ustaleń Marii Kłoczko znalazły się 82 osoby, w tym aż 32 mężczyzn z Żarnowa. Z augustowian utworzono kompanię piechoty, którą dowodził sierżant Piotr Wasilewski, zaś instruktorem był Władysław Smoleński, student Warszawskiej Szkoły Głównej, późniejszy prawnik. Oddział „Wawra” od kwietnia 1863 roku biwakował w ostępach leśnictwa Balinka w okolicy Sztabina. 28 czerwca 1863 roku pod Gruszkami „Wawer” odniósł wspaniałe zwycięstwo, zadając Rosjanom dotkliwe straty. Jednakże już następnego dnia, gdy jego oddział zatrzymał się na krótki odpoczynek w obozowisku Kozi Rynek, został otoczony i pobity, tracąc trzecią część stanu. Po tej porażce „Wawer” wycofał się w Łomżyńskie i wraz z jego odejściem osłabły działania partyzanckie w powiecie augustowskim. Jedynie 12 lipca pod Mikaszówką stoczyła potyczkę partia Kołyszki, wycofując się po niej w Sejneńskie. Jesienią 1863 r. powstanie w Augustowskiem weszło w okres kryzysu.
(fragment książki „Dzieje Augustowa od założenia miasta do 1945 roku” autorstwa Wojciecha Batury, Andrzeja Makowskiego i Jarosława Szlaszyńskiego)
Napisz komentarz
Komentarze