Krótkie biografie uhonorowanych bohaterów
Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski odznaczeni zostali:
Stanisław Malesiński (ps. „Lew”, „Tadeusz”) -jako porucznik 81 pułku piechoty w Grodnie brał udział w kampanii wrześniowej. Był członkiem dowództwa Okręgu białostockiego ZWZ, AK i AKO. Od 1 stycznia 1946 r. pełnił obowiązki komendanta Obwodu Augustowsko-Suwalskiego Zrzeszenia WiN. Na nowo zorganizował w powiatach Augustów i Suwałki struktury niepodległościowego podziemia, wcześniej rozbite przez obławę augustowską. Zamordowany w czerwcu 1946 r. nieopodal Płociczna koło Żylin.
Władysław Stefanowski (ps. „Grom”) –był mieszkańcem wsi Wojciech znajdującej się obecnie w granicach Augustowa, w 1939 r. walczył w obronie Warszawy. Od marca 1942 r. żołnierz Obwodu Augustów AK. Od jesieni 1943 r. był w oddziałach leśnych, raniony podczas akcji odwetowej na niemiecką żandarmerię. Od kwietnia 1945 r. dowódca najliczniejszego oddziału Obwodu Augustów AKO. W czasie obławy augustowskiej 15 lipca 1945 r. stoczył potyczkę z Sowietami nad jeziorem Brożane. Tam został ujęty i wraz z 57 partyzantami zamordowany w nieznanym miejscu tak jak inne ofiary obławy augustowskiej.
Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski odznaczeni zostali:
Piotr Burdyn (ps. „Edward”, „Kabel”, „Mroźny”, „Poręba”) –żołnierz Obwodu Augustowsko-Suwalskiego Zrzeszenia WiN. Ujawnił swoją działalność w kwietniu 1947 r., jednak zamiast amnestii spotkały go prześladowania i zmuszanie do współpracy z UB. W maju 1949 r. wraz z Janem Sadowskim stworzył oddział, w którym do momentu rozbicia w 1952 r. przewinęło się ok. 40 osób. Zginął rozrywając się granatem 10 kwietnia 1952 r. osaczony przez grupę operacyjną UB i Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego.
Eugeniusz Gołębiowski (ps. „Gabryś”, „Gołąbek”) –żołnierz AK, AKO i WiN. Członek oddziałów partyzanckich operujących w Puszczy Augustowskiej. Ujawnił się w 1947 r., lecz zagrożony aresztowaniem ukrywał się od 1949 r. Aresztowany w grudniu 1952 r. wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Białymstoku skazany na karę śmierci złagodzoną do 10 lat pozbawienia wolności.
Jan Sadowski (ps. „Blady”, „Jedrycki”, „Komar”) –żołnierz Obwodu Suwałki AK, następnie Obwodu Augustowsko-Suwalskiego Zrzeszenia WiN. Ujawnił swoją działalność w kwietniu 1947 r. By uniknąć aresztowania w maju 1949 r. stworzył z Piotrem Burdynem oddział, którego został dowódcą. Oddział ten przez trzy lata wiązał siły UB powiatów augustowskiego, suwalskiego, oleckiego, gołdapskiego i węgorzewskiego. Zginął zastrzelony najprawdopodobniej 21 czerwca 1951 r. we wsi Surminy w powiecie węgorzewskim.
Stanisław Siedlecki (ps. „Wierny”, „Klon”) –żołnierz Obwodu Augustów AK, AKO i WiN. Dowódca patrolu partyzanckiego, który działał na terenie powiatu augustowskiego do zbiorowego ujawnienia 25 kwietnia 1947 r. Po ujawnieniu wyjechał na ziemie odzyskane w okolice Kętrzyna, gdzie mieszkał do śmierci.
Edward Wawiórko (ps. „Lemiesz”, „Skiba”) –w wojnie 1939 r. walczył w obronie Lwowa. Żołnierz Obwodu Augustów AK. Dowódca kompanii, a jednocześnie od maja 1945 r. dowódca oddziału partyzanckiego AKO. W lipcu 1945 r. wyprowadził wraz z komendą obwodu oddział z terenu zagrożonego obławą augustowską. Pomimo ujawnienia się na mocy amnestii z 1947 r. był represjonowany.
Marian Piekarski (ps. „Ryś”) – rodzina odbierze order w innym miejscu i czasie.
Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski odznaczeni zostali:
Jan Kulesza (ps. „Czarny”, „Junak”) –żołnierz Obwodu suwalskiego AK, następnie współpracownik WiN. Wielokrotnie udzielał pomocy partyzantom Jana Sadowskiego i Piotra Burdyna w postaci wyżywienia, informacji o ruchach rad represji w terenie i o osobach podejrzanych o współpracę z UB. Aresztowany we wrześniu 1951 r. Wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Białymstoku skazany na 8 lat więzienia. Zwolniony w lipcu 1954 r.
Czesław Ignacy Cudnowski (ps. „Konar”) –żołnierz Obwodu Augustów AK. Był łącznikiem rejonu Bargłów. Jego cała rodzina należała do AK, z tego powodu zamordowano jego ojca i brata.
Jan Kotarski –żołnierz Obwodu Augustów AK w drużynie Pruska Mała, placówka Biernatki. Był członkiem oddziału partyzanckiego komendanta obwodu Augustów Bronisława Jasińskiego. W czasie akcji „Burza” w lipcu 1944 r. uczestniczył m.in. w potyczce z Niemcami koło Balinki na trasie Augustów-Grodno, podczas której spalono kilka samochodów niemieckich.
Zofia Wysocka (ps. „Zosieńka) –żołnierz Obwodu Augustów AK, placówka Netta. Już w 1940 r. pracowała jako sanitariuszka lecząc rany partyzantom z pierwszych grup samoobrony przed Sowietami. W październiku 1940 r. aresztowana przez NKWD. Do 22 czerwca 1941 r. przebywała w więzieniu śledczym w Augustowie. Podczas okupacji niemieckiej w zabudowaniach Z. Wysockiej wybudowano schron, w którym przebywał sztab Obwodu Augustów AK. Od 1943 r. pełniła funkcję sekretarza komendanta Obwodu AK Augustów. W 1945 r. ze względu na prześladowania ze strony UB rodzina Wysockich zmuszona była opuścić Nettę. Do 1957 r. ukrywali się w województwie krakowskim.
Leonarda Żabicka (ps. „Jaskółka”, „Cicha”) –żołnierz Obwodu Grodno Lewy Niemen AK, drużyna Biernatki, placówka Hołynka. Jej rodzinne gospodarstwo wykorzystywane było, jako punkt kontaktowy dla oddziałów leśnych i siatki terenowej. Była łączniczką w grupie organizującej przerzuty żołnierzy podziemia. W grudniu 1945 r. została aresztowana przez UB w Augustowie. Do kwietnia 1946 r. była więziona i poddana niezwykle brutalnemu śledztwu w Domu Turka.
Napisz komentarz
Komentarze